Mae disgyblion yn Ysgol Gynradd Coed-y-Garn, 艾叉A片, yn angerddol am les draenogod 鈥� ac fe wnaethant groesawu Nick Smith, eu Haelod Seneddol lleol, i鈥檙 ysgol yn ddiweddar i weld peth o鈥檜 gwaith rhagorol.
Roedd y disgyblion wedi rhannu nodiadau, posteri a thaflenni gyda Mr Smith, cynrychiolydd 艾叉A片 yn Senedd y Deyrnas Unedig, pan glywsant y byddai dadl yn y Senedd yn galw am well diogeliad i ddraenogod yn dilyn deiseb ar-lein lwyddiannus.
Croesawodd y plant ef i鈥檙 ysgol ddydd Gwener 5 Tachwedd gan gadw pellter cymdeithasol oherwydd mesurau diogelwch Covid, fel y gallent rannu eu profiadau a鈥檙 gwaith a wnaethpwyd hyd yma yn eu gwaith i gefnogi draenogod.
Mae nifer y draenogod yng Nghymru a gweddill Prydain yn gostwng. Mae disgyblion a staff Ysgol Gynradd Coed-y-Garn yn codi ymwybyddiaeth am sefyllfa draenogod a hefyd yn gweithio鈥檔 galed i roi amgylchedd diogel a chroesawgar i fywyd gwyllt lleol, wrth iddynt weithio tuag at achrediad i ddod yn Gampws Cyfeillgar i Ddraenogod.
Mae鈥檙 ysgol yn un o wyth ym Mlaenau Gwent sy鈥檔 cymryd rhan yn y prosiect peilot cenedlaethol o 20 ysgol a drefnir gan Gymdeithas Brydeinig Cadwraeth Draenogod, sy鈥檔 anelu i ddarparu cynefin diogel ar gyfer draenogod mewn ysgolion, colegau a phrifysgolion ar draws Prydain.
Dywedodd Lauren Cairns, pennaeth yr ysgol:
鈥淢ae llais y disgyblion yn gryfder yng Nghoed-y-Garn ac fe wnaeth y dirywiad yn nifer y draenogod ennyn diddordeb a chymell llawer ohonynt fel iddynt ofyn am gael cymryd rhan.
鈥淩wy鈥檔 falch tu hwnt fod ein plant yn dangos eu bod yn ddinasyddion moesegol, gwybodus ac yn ddysgwyr uchelgeisiol a galluog drwy ddangos eu bod yn malio am y byd o鈥檜 hamgylch, ac yn cydweithio i ddatrys problemau 鈥� gan wneud eu gorau bob amser.鈥�
Dywedodd Nick Smith AS:
鈥淢ae鈥檔 wych gweld pobl ifanc yn dangos cymaint o angerdd am ddiogelu bywyd gwyllt. Mae鈥檙 holl waith a wnaed ar y prosiect hwn yn ysgol Coed-y-Garn yn rhagorol. Dylem i gyd rannu鈥檙 pryderon y soniodd y disgyblion amdanynt heddiw. Mae draenogod yn un o hoff anifeiliaid Prydain ac mae eu niferoedd yn gostwng yn gyflym.
鈥淢ae lles anifeiliaid yn fater a ddatganolwyd ac rwy鈥檔 falch i Lywodraeth Cymru ailddatgan ei ymrwymiad yn ddiweddar i ddiogelu draenogod. Dylai Llywodraeth y Deyrnas Unedig hefyd fod yn gwneud popeth a all nid yn unig i helpu atal y dirywiad mewn nifer draenogod ond ei wrthwneud drwy osod targedau uchelgeisiol ar gyfer bioamrywiaeth a mynd i鈥檙 afael 芒鈥檙 argyfwng hinsawdd.鈥�
Fel Ysgol sy鈥檔 Parchu Hawliau, mae staff yn credu fod dysgu awyr agored yn cefnogi Erthygl 28: 鈥楳ae gan blant hawl i addysg ansawdd da鈥�; a hefyd Erthygl 29: 鈥楧ylai addysg helpu plant i ddefnyddio a datblygu eu talentau a鈥檜 galluoedd.鈥�
Dylai hefyd eu helpu i ddysgu i fyw鈥檔 heddychlon, diogelu鈥檙 amgylchedd a pharchu pobl eraill.
Dywedodd y Cyng Joanne Collins, Aelod Gweithredol dros Addysg ar Gyngor 艾叉A片:
鈥淢ae ein disgyblion ar draws 艾叉A片 yn dangos gwir angerdd dros faterion amgylcheddol a bioamrywiaeth, sydd yn wych gan mai鈥檙 bobl ifanc rydym eu gwir angen i gymryd rhan yn y gwaith hwn. Rydym mor falch o鈥檙 disgyblion yng Nghoed-y-Garn am eu gwaith ar y prosiect, maent i gyd mor frwdfrydig ac rwy鈥檔 si诺r y bydd draenogod a bywyd gwyllt arall yn ddiolchgar iawn am eu hymdrechion. Da iawn bawb.鈥�
Mae Coed-y-Garn hefyd wedi cymryd nifer fawr o fesurau i gefnogi鈥檙 bywyd gwyllt yn nhiroedd yr ysgol. Yn ogystal 芒 chynnal Diwrnod Helpu Draenog, fe wnaethant gymryd rhan yn yr Wythnos Ymwybyddiaeth Draenogod ym mis Mai, cynnal helfeydd sbwriel, plannu coed cyfeillgar i ddraenogod a chynnal arolygon o 么l-troed draenogod a chamera bywyd gwyllt.
Ar draws yr ysgol, mae plant wedi defnyddio eu sgiliau i ymchwilio gwybodaeth am ddraenogod ac wedi datblygu ffyrdd i godi ymwybyddiaeth o helpu i gadw draenogod yn ddiogel, gan rannu鈥檙 wybodaeth hon yn ehangach gyda鈥檙 gymuned. Pan ailddatblygwyd pwll d诺r yr ysgol yn haf 2021, fe wnaeth y plant helpu i gynllunio鈥檙 ardal yn cynnwys llethr ar gyfer anifeiliaid, tebyg i ddraenogod, i gael llwybr dianc diogel.
Yn ystod yr ymweliad rhannodd gr诺p o Lysgenhadon Draenogod Coed-y-Garn eu cynnydd gyda Nick Smith, gan ddangos eu creadigrwydd a鈥檜 hyder. Buont yn siarad am eu profiadau a鈥檜 cynlluniau ar gyfer cadwraeth bywyd gwyllt yn yr ysgol, yn cynnwys sut mae鈥檙 ysgol yn rheoli gofodau gwyrdd, gan sicrhau fod yr ysgol yn creu鈥檙 gynefin gywir yn ogystal 芒 goroesiad draenogod, er enghraifft strimio, plannu鈥檙 math cywir o blanhigion a gosod tai cl锚r.
Mae mwy o wybodaeth am y Cynllun Campws Cyfeillgar i Ddraenogod ar gael yn https://www.hedgehogstreet.org/ a https://www.britishhedgehogs.org.uk/