Mae Swyddogion Safonau Masnach ym Mlaenau Gwent yn rhybuddio鈥檙 cyhoedd a鈥檙 gymuned fusnes i fod ar eu gwyliadwriaeth ar 么l derbyn cwynion gan breswylwyr yn honni iddynt gytuno ar gontractau garddio, adeiladu a gwaith to o ansawdd gwael iawn am bris llawer rhy uchel.
Clywodd Safonau Masnach am gwmni symudol sy鈥檔 gwneud gwaith ar doeau, llwybrau, lonydd a gwaith adeiladu cyffredinol yn yr ardal heb roi manylion eu cyfeiriad llawn ar waith papur y contract, gan felly ei gwneud fwy neu lai yn amhosibl i gwsmeriaid weithredu eu hawliau statudol unwaith maent wedi talu a鈥檙 masnachwyr wedi gadael yr ardal.
Dywedodd y Cynghorydd Joanna Wilkins, Aelod Gweithredol dros yr Amgylchedd ar Gyngor 艾叉A片:
鈥淩ydym yn cynghori鈥檔 gryf nad yw pobl yn ymrwymo i gontract gyda phobl sy鈥檔 galw ar garreg y drws gan y gall fod yn anodd iawn cael unrhyw iawndal wedyn os yw pethau鈥檔 mynd o le a bod safon y gwaith yn wael. Peidiwch 芒 chael eich hudo gan unrhyw gynigion sy鈥檔 ymddangos yn rhy dda i fod y wir 鈥� maen nhw fel arfer!鈥�
Mae Safonau Masnach 艾叉A片 yn rhybuddio fod masnachwyr twyllodrus yn:
鈥� Aml yn defnyddio pobl werthu ddigywilydd i gynnig gwasanaethau gwella cartrefi rhad tebyg i waith trwsio toeau a gwteri. Gallant fod yn gredadwy iawn a chodi ofn drwy ddweud fod angen brys am y waith. Weithiau maent yn fwriadol yn achosi mwy o ddifrod wrth asesu鈥檙 gwaith.
鈥� Codi pris mawr am waith ansawdd gwael ac atgyweiriadau nad oes eu hangen. Maent yn aml yn mynnu symiau mawr o arian ymlaen llaw ac yn cynyddu鈥檙 pris wrth i鈥檙 gwaith fynd yn ei flaen. Weithiau maent yn mynnu gyrru pobl i鈥檞 banc i roi pwysau arnynt i dynnu eu harian allan o鈥檙 banc.
鈥� Hoffi rhoi鈥檙 argraff eu bod yn gwmni dilys felly caiff eu henw masnach yn aml ei ddangos ar eu faniau a gwaith papur, ynghyd 芒 rhifau cyswllt ff么n a chyfeiriadau e-bost. Yn aml iawn ni fyddant yn rhoi cyfeiriad daearyddol ond hyd yn oed pan roddir hynny, bydd yn aml yn gyfeiriad anghywir neu鈥檔 gyfeiriad sy鈥檔 bodoli ond heb fod 芒 chysylltiad 芒鈥檙 busnes. Yn y pen draw, nid ydynt eisiau i chi wybod pwy ydynt ond byddant yn rhoi鈥檙 argraff eu bod yn rhoi gwybodaeth lawn am y cwmni.
Beth ddylai cwsmeriaid ei wneud i鈥檞 diogelu eu hunain?
1. Peidio byth 芒 chytuno i gael gwaith wedi鈥檌 wneud neu dalu i fasnachwyr ar garreg eich drws.
2. Cael dau amcanbris ysgrifenedig gan o leiaf ddau fasnachwr ar gyfer unrhyw waith.
3. Defnyddio eich perthnasau a ffrindiau a chael argymhellion am fasnachwyr da sy鈥檔 gwneud gwaith safon uchel ac sydd 芒 chyfeiriad busnes lle gellir cysylltu 芒 nhw os yw pethau鈥檔 mynd o chwith.
4. Bod yn ofalus iawn am ddefnyddio masnachwyr nad ydych yn gwybod dim byd amdanynt hyd yn oed os ydych yn dod o hyd iddynt ar y rhyngrwyd a鈥檌 bod yn ymddangos fod ganddynt wefan go iawn gyda chwsmeriaid yn dweud pethau da amdanynt, gan y gallai hyn fod yn gelwydd.
5. Gwirio鈥檙 busnes mewn cymaint o ffyrdd ag y gallwch. Edrychwch am ymateb ar-lein ar enw鈥檙 cwmni ac edrych ar gymaint o safleoedd ag sy鈥檔 bosibl. Gwiriwch hefyd fod cyfeiriad y cwmni a roddwyd yn ddilys ac yn gywir ar gyfer y busnes. Cymerwch rif cofrestru cerbyd y masnachwr a gofyn am dystiolaeth am bwy yw鈥檙 perchennog.
6. Os cytunwch i waith a鈥檌 fod yn dechrau ond daw鈥檔 amlwg nad dyna鈥檙 hyn y gwnaethoch ofyn amdano neu ei fod o ansawdd gwael iawn dywedwch wrth y masnachwr am stopio ar unwaith a pheidio rhoi unrhyw arian iddynt nes i chi gael ail farn gan fasnachwr arall. Mae gennych hawliau statudol dan Ddeddf Hawliau Defnyddwyr 2015 i鈥檙 gwaith fod o ansawdd boddhaol, yn addas i鈥檙 diben ac fel y cafodd ei ddisgrifio.
7. Mae gennych 14 diwrnod i ganslo unrhyw nwyddau neu wasanaethau a brynwch yn eich cartref am dros 拢42. Mae masnachwr yn cyflawni trosedd os na wnaethant roi hysbysiad ysgrifenedig i chi am sut ac i bwy y mae鈥檔 rhaid hi chi gysylltu 芒 nhw i ganslo.
8. Dylech bob amser gytuno ar y pris, trefniadau talu a鈥檙 dyddiadau dechrau/gorffen cyn bod unrhyw waith yn dechrau ar eich cartref. Gofynnwch am enw llawn y masnachwr a鈥檜 manylion banc fel eich bod yn gwybod gyda phwy yr ydych yn gwneud contract. Osgowch dalu mewn arian parod.
9. Peidiwch 芒 thalu yn llawn nes eich bod yn hollol fodlon gyda鈥檙 gwaith.
10. Cadwch eich cartref a鈥檆h eiddo yn ddiogel pan fydd gwaith yn mynd yn ei flaen.
11. Os credwch i chi gael eich twyllo, yn bryderus am fasnachwr neu os oes gennych unrhyw amheuon ffoniwch 101 neu鈥檙 Llinell Gymorth Defnyddwyr ar 0808 223 1133.